- وقتي جنگ شروع شد، خرمشهر نزديکترين شهر به مرز پس از قصر شيرين، بزرگترين شهر مرزي ايران و بندري استراتژيک بود. دشمن از سمت اروند رود 500 متر با خرمشهر فاصله داشت با اين حال رود بزرگ اروند حائل بين ايران و عراق بود. از سمت مرز خشکي هم حدود کمتر از 20 کيلومتر تا خرمشهر فاصله داشت. بنابراين نزديکي شهر خرمشهر يکي از عوامل سقوط خرمشهر بود.

عامل ديگر اين بود که نيروهاي رسمي و نيروهاي مسئول در لب مرز دفاع مستحکمي نداشتند لذا در همان ساعات اوليه مرز فرو ريخت ومرز شکسته شد و دشمن خيلي زود توانست به اطراف شهر خرمشهر برسد و ارتباط بين اهواز با خرمشهر قطع شد و بطوريکه دشمن خود را به حوالي شهر رساند.
از اين لحظه به بعد يک مقاومت مردمي و انقلابي در خرمشهر شکل گرفت حتي ارتشيهايي هم که در خرمشهربودند ارتشيهاي حزب الهي و انقلابي شامل تعدادي تکاوران نيروي دريايي بودند که در کنار سپاه و بسيج مردمي جنگيدند و در کنار هم مجموعه اي ادغام شده اي را تشکيل داده بودند که وجه غالب آن وجه انقلابي و مردمي بودن آن بود، البته اين هم به دليل کمبود امکانات و ساز و برگ تا يک حدي مي توانستند بجنگند بطوريکه امکانات و تسليحات نظامي بقدري کم بود که فشارها را اضافه کرد.
عامل سوم در سقوط خرمشهر اين بود که آقاي بني صدر معتقد بود که ما بايد به سبک اشکانيان بجنگيم يعني زمين بدهيم دشمن را به داخل بکشانيم و زمان بدست بياوريم و بعد از آن به دشمن هجوم ببريم خود اين موضوع هم در عدم حمايت و توجه به جبهه خرمشهر و يا درعدم ارسال تجهيزات و مهمات موثر بود. وقتي يک فرمانده نظامي کنار بني صدر مي گويد خرمشهر ارزش نظامي ندارد خب معلوم است که به اندازه کافي هم به آنجا اسلحه و مهمات نمي دهند و وقتي چنين اعتقادي در برخي افراد وجود داشته باشد اينطور مي شود.
به هرحال همه اين عوامل دست به دست هم داد و موجب سقوط خرمشهر شد. با اين حال 34 روز مقاومت شبيه يک معجزه بود چون ارتش عراق با تمام قدرت آمده بود که خرمشهر را بگيرد ولي يک مقاومت مردمي 34 روز ارتش رژيم بعث عراق را متوقف کرد و نتوانستند وارد خرمشهر شوند بعد از آن ترفندهاي خيلي گسترده مثل بمبارانها توانستند شهر خرمشهر را تصرف کنند.