la politique

آغاز قریب الوقوع مذاکرات کارشناسی برای تدوین متن توافق نهایی ایران و 1+5

حمید بعیدی نژاد مدیر کل وزارت خارجه و مسئول مذاکرات کارشناسی ایران و 1+5  امروز عازم نیویورک شد تا دور جدید مذاکرات کارشناسی با گروه 1+5 را آغاز کند.اگرچه علت رسمی سفر وی به نیویورک شرکت در اجلاس مقدماتی کنفرانس بازنگری معاهده NPT در سال 2015 اعلام شده اما می توان حدس زد که با توجه به غیر اجرایی بودن این نشست، وقت اصلی بعیدی نژاد صرف تهیه پیش نویسی برای مذاکرات ایران و 1+5 در وین (وین 4) خواهد شد که روز 18 اردیبهشت آغاز می شود.سومین نشست کمیته مقدماتی کنفرانس بازنگری در ان پی تی 2015 از 8 تا 19 اردیبهشت (28 آوریل تا 9 می) در مقر سازمان ملل در نیویورک برگزار می شود.پس از مستقر شدن بعیدی نژاد در نیویورک، احتمالا مذاکرات برای تدوین متن توافق نهایی از یکی دو روز آینده آغاز می شود.ایران و 1+5 مشترکا اعلام کرده اند که در مذاکرات وین 4 تدوین متن توافق جامع هسته ای را آغاز خواهند کرد اما شواهد نشان می دهد تدوین پیش نویس این متن از مذاکرات کارشناسی نیویورک آغاز می شود.گفته شده اراده سیاسی دو طرف این است که این متن تا قبل از 30 ام تیر ماه 93 (زمان انقضای مهلت 6 ماهه توافق ژنو) نهایی شود.منابع غربی در روزهای گذشته با اشاره به مواضع ایران در خصوص راکتور آب سنگین اراک و همچنین تهیه سندی از سوی سازمان انرژی اتمی که غربی ها حدس می زنند به موضوع PMD هم خواهد پرداخت، گفته اند که دورنمای دست یابی به این توافق مثبت تر شده است. این در حالی است که محافل سیاسی در ایران موضعی معکوس دارند و عموما تصوراین است که توافق جامع در مهلت 6 ماهه دست یافتنی نخواهد بود.این محافل تاکید می کنند که اولا عملکرد امریکا پس از توافق ژنو حاوی این پیام برای ایران بوده است که دولت امریکا برای امضا و اجرای یک توافق بزرگ و بلند مدت قابل اعتماد نیست، بویژه که تغییرات سیاسی در امریکا و روی کار آمدن احتمالی جمهوری خواهان می تواند پای بندی امریکا به توافق نهایی را مورد تردید جدی قرار دهد.مهم تر از این، درباره برخی موضوعات اختلاف نظر میان ایران و امریکا آنقدر زیاد است که بعید است بتوان آن را در فاصله ای چنین کوتاه حل و فصل کرد.از جمله گفته می شود ارزیابی نتایج مذاکرات وین 3 نشان داده ایران و 1+5 درباره موضوعاتی همچون تعداد ماشین های ایران در گام آخر، ذخایر مواد 5 درصد ایران در گام آخر، سرنوشت موضوع فردو، مسئله PMD، موضوع تحقیق و توسعه و طول زمان گام آخر؛ دارای دیدگاه هایی هستند که از یکدیگر فاصله بسیار دارد و هیچ راه حل مرضی الطرفینی درباره آنها پیدا نشده است. ضمن اینکه کارشناسان در تهران می گویند تجربه نشان داده امریکا بر خلاف آنچه ادعا می کند حاکم بلامنازع در گروه 1+5 نیست و در ماه های گذشته ثابت شده در موارد مهمی قادر به یکسان سازی دیدگاه های دیگر اعضای گروه با خود نبوده است. برخی منابع حدس می زنند در 3 ماه آینده رایزنی دو جانبه تیم وزارت خارجه و امریکایی ها فشرده تر خواهد شد و شاید به همین دلیل هم هست که آغاز مذاکرات درباره متن توافق جامع در نیویورک انجام می شود.محافل سیاسی در ایران از اینکه تجربه توافق ژنو مجددا تکرار شود و افکار عمومی به یکباره با متنی نهایی و مذاکره شده رویارو گردد که دارای اشکالات فراوان است اما دیگر برای بازنگری در آن دیر شده است.